مناطق حفاظت شده
پارک ملی
اثر طبیعی ملی
پناهگاه حیات وحش
منطقه حفاظت شده
مناطق حفاظت شده
پارک ملی
اثر طبیعی ملی
پناهگاه حیات وحش
منطقه حفاظت شده
پارک ملی
مناطق طبیعی به نسبت وسیع و دارای ویژگی خاص و اهمیت ملی به لحاظ زمین شناسی، بوم شناسی، جغرافیای زیستی و چشم انداز، با هدفهای حفظ وضعیت زیستی و طبیعی، بهبود جمعیت گونه های جانوری و رویشگاه های گیاهی و همچنین بهره برداری تفرجی به عنوان پارک ملی انتخاب می شوند. پارکهای ملی محل مناسبی برای فعالیت های آموزشی، پژوهشی و گردشگری در طبیعت به شمار می آیند. به منظور حفاظت بنیادی از تنوع زیستی، ذخایر ژنتیکی، یکپارچگی اکولوژیک و چشم اندازها، فعالیت های مرتبط با بهره برداری های مصرفی و مسکونی در این مناطق مجاز نیست. به همین دلیل برای پارکهای ملی پشتوانه قانونی حفاظتی مستحکم تری نسبت به سایر مناطق حفاظت شده پیش بینی شده است.
دریاچه ارومیه (ذخیره گاه زیستکره – تالاب بین المللی) – آذربایجان غربی
کویر - سمنان
گلستان – گلستان
توران - سمنان
بختگان - فارس
بوجاق - گیلان
خبر - کرمان
بمو - فارس
خجیر - تهران
سرخه حصار - تهران
تندوره – خراسان رضوی
کلاه قاضی - اصفهان
لار - تهران
تنگ صیاد – چهار محال و بختیاری
سالوک – خراسان شمالی
ساریگل – خراسان شمالی
نایبند - بوشهر
پابند - مازندران
کیاسر – مازندران
اثر طبیعی ملی
پدیده ها یا مجموعه های گیاهی و جانوری به نسبت کوچک، جالب، کم نظیر، استثنایی، غیر متعارف و غیر قابل جایگزین که دارای ارزشهای حفاظتی، علمی و تاریخی یا طبیعی باشند، با هدف حفظ و حراست به عنوان اثر طبیعی ملی انتخاب می شوند. اقدامات حفاظتی در مورد این پدیده ها، باید تضمین کننده پایداری بهره برداری غیر مصرفی از آنها در طول زمان باشد.
خشکه داران - مازندران
دهلران - ایلام
سوسن سفید - گیلان
لاله واژگون - چهار محال و بختیاری
سرو هرزویل - گیلان
غار سهولان - آذربایجان غربی
غار قوری قلعه - کرمانشاه
چشمه گل فشان پیرگل – سیستان و بلوچستان
علم کوه - مازندران
غار یخکان - اردبیل
قله دماوند - مازندران
قله سبلان - اردبیل
قله تفتان - سیستان و بلوچستان
گنبد های نمکی خرسین - هرمز گان
سرو ابرکوه - یزد
سرو سیرچ - کرمان
فسیل مراغه – غار ماهی کور -
غار چال نخجیر -
پناهگاه حیات وحش
محدوده ها یا زیستگاههای طبیعی نمونه برای جانوران وحشی که به منظور حمایت از جمعیت گونه های جانوری و افزایش سطح کیفیت آنها، انتخاب می شوند. کمترین وسعت پناهگاههای حیات وحش باید به حدی باشد که ضمن رفع نیاز گونه های جانوری، پیوستگی و ارتباط متقابل واحدهای آنها را نیز تضمین کند. این مناطق، محیط های مناسبی برای فعالیت های آموزشی و پژ وهشی به ویژه در ارتباط با جانوران وحشی به شمار می آیند. بهره برداری مصرفی و سازگار و همچنین فعالیت های گردشکری کنترل شده در پناهگاه ها مجاز است.
میانکاله (ذخیره گاه زیستکره – تالاب بین المللی) - مازندران
توران (ذخیره گاه زیستکره) - سمنان
شادگان(تالاب بین المللی) - خوزستان
بختگان (تالاب بین المللی) - فارس
شیدور (تالاب بین المللی) - هرمزگان
سلکه (تالاب بین المللی) - گیلان
امیرکلایه (تالاب بین المللی) - گیلان
سرخانکل (تالاب بین المللی) - گیلان
خوش ییلاق - سمنان
کلاه قاضی - اصفهان
فریدونکنار - مازندران
کیامکی – آذربایجان شرقی
قمیشلو - اصفهان
موته - اصفهان
روچون - کرمان
دز - خوزستان
کرخه - خوزستان
دشت ناز - مازندران
دودانگه - مازندران
میاندشت – خراسان شمالی
سمسکنده - مازندران
مهروئیه - کرمان
انگوران - زنجان
بیستون - کرمانشاه
لوندویل - گیلان
خارکو - هرمزگان
نایبندان - یزد
بوروئیه - یزد
حیدری – خراسان رضوی
جاسب - مرکزی
دره انجیر و نی باز - یزد
- راسبند - مرکزی
- شیر احمد – خراسان رضوی
- چوکام -
منطقه حفاظت شده
اراضی به نسبت وسیع با ارزش حفاظتی زیاد که با هدف حفظ و احیای رویشگاه های گیاهی و رویشگاه های گیاهی و زیستگاه های جانوری انتخاب می شوند. مناطق حفاظت شده، محیطهای مناسبی برای اجرای برنامه های آموزشی و پژوهش های زیست محیطی به شمار می آیند. انجام فعالیتهای گردشگری و بهره برداری مصرفی و اقتصادی متناسب با نواحی هر منطقه و براساس طرح جامع مدیریت مناطق، مجاز است.
حرا (ذخیره گاه زیستکره – تالاب بین المللی) – هرمز گان
ارژن و پریشان (ذخیره گاه زیستکره – تالاب بین المللی) - فارس
ارسباران (ذخیره گاه زیستکره) - آذربایجان شرقی
توران (ذخیره گاه زیستکره) - سمنان
کویر (ذخیره گاه زیستکره) - سمنان
گنو (ذخیره گاه زیستکره) - هرمز گان
هامون (تالاب بین المللی) - سیستان و بلوچستان
گاندو (تالاب بین المللی) - سیستان و بلوچستان
سیاه کشیم (تالاب بین المللی) - گیلان
حله - بوشهر
البرز مرکزی – مازندران و تهران
کالمند - یزد
دنا – کهگیلوئیه و بویر احمد
مراکان - آذربایجان غربی
جهان نما - گلستان
دز - خوزستان
کرخه - خوزستان
کوه بافق - یزد
اشترانکوه - لرستان
بیدوئیه - کرمان
هفتاد قله - مرکزی
سبز کوه - چهار محال و بختیاری
هرمد - هرمزگان
ورجین - تهران
بهرام گور - فارس
سرانی – خراسان شمالی
ساریگل - خراسان شمالی
سالوک - خراسان شمالی
پرور - سمنان
تندوره – خراسان رضوی
انگوران - زنجان
مند - بوشهر
قرخود - خراسان شمالی
جاجرود - تهران
باغ شادی - یزد
کوه خیز و سرخ - کهگیلوئیه و بویر احمد
میان جنگل - فارس
سرخ آباد - زنجان
بیجار -کردستان
سفید کوه - لرستان
بیستون - کرمانشاه
لیسار - اردبیل
تنگ صیاد - چهار محال و بختیاری
جزایر فارور – هرمز گان
باشگل - قزوین
لشگردر - همدان
مانشت و قلارنگ - ایلام
بلس کوه - مازندران
چهار باغ - مازندران
واز - مازندران
هراز - مازندران
آبشار شیرگاه - مازندران
خیبوس - مازندران
شش رودبار - مازندران
اساس - مازندران
هزار جریب - مازندران
بولا - مازندران
گشت رودخان و سیاه مزگی - گیلان
سیاه رود رودبار - گیلان
سرولات و جواهر دشت - گیلان
لوه - گلستان
زاو - گلستان
سیاه کوه - یزد
باغ کشمیر- خراسان رضوی
ارس سیستان - خراسان رضوی
شیمبار – خوزستان
شالو و مونگشت - خوزستان
هفت شهیدان - خوزستان
میر آباد - آذربایجان غربی
بیرک - سیستان و بلوچستان
پوزک - سیستان و بلوچستان
شیله - سیستان و بلوچستان
هلن - چهار محال و بختیاری
بوجاق -
سولک - کهگیلوئیه و بویر احمد
کوه خامین - کهگیلوئیه و بویر احمد
دیل - کهگیلوئیه و بویر احمد
دنای شرقی - کهگیلوئیه و بویر احمد
حرای گابریک، جاسک شرقی و غربی - هرمز گان
حرای رود گز - هرمز گان
حرای تیاب و میناب - هرمز گان
حرای خوران - هرمز گان
سراج - هرمز گان
کبیر کوه - ایلام
دینار کوه - ایلام
ماله گاله - فارس
نتگ بستانک - فارس
آبشار مارگون - فارس
بوزین و مرخیل - کرمانشاه
قلاجه - کرمانشاه
آق داغ - اردبیل
خانگرمز – همدان
- الوند – مرکزی